Bilimde Yerli Malları Haftası

Hürriyet Gazetesi’nin 18 Ağustos 2011 tarihli haberi, Iğdır Üniverstesi’nde sıçanlar üzerinde yürütülen ve ülke olarak ekonomik ve sağlık ajandamızı Iğdır kayısısı üzerinden tayin etmemiz önerisi ile sonuçlanan bir araştırmayı konu alıyor.

Öncelikle, akademik yayınlarda yaptığımız kısa bir tarama sonucu, Türk üniversitelerinden kayısı ile ilgili benzer araştırmaların, özellikle haberde ismi geçen Food and Chemical Toxicology dergisine gönderildiği dikkatimizden kaçmadı. Belli ki uluslararası yayınların kayısı bülteninde liderliği kaptırmamakta kararlıyız.

Food Chem Toxicol. 2011 Feb;49(2):508-13. Epub 2010 Nov 27.

Hepatoprotective effect and antioxidant role of sun, sulphited-dried apricot (Prunus armeniaca L.) and its kernel against ethanol-induced oxidative stress in rats.

Yurt B, Celik I.

Food Chem Toxicol. 2009 Oct;47(10):2666-72. Epub 2009 Aug 3.

Apricot ameliorates alcohol induced testicular damage in rat model.

Kurus M, Ugras M, Ates B, Otlu A.

Nat Prod Res. 2012 Aug;26(16):1535-8. Epub 2011 Oct 10.

The antioxidant effects of dry apricot in the various tissues of rats with induced cold restraintstress.

Uguralp S, Ozturk F, Aktay G, Cetin A, Gursoy S.

Nutr Res. 2010 Mar;30(3):200-8.

Prunus armeniaca L (apricot) protects rat testes from detrimental effects of low-dose x-rays.

Ugras MY, Kurus M, Ates B, Soylemez H, Otlu A, Yilmaz I.

Br J Nutr. 2009 Dec;102(12):1767-75.

Protective effect of apricot (Prunus armeniaca L.) on hepatic steatosis and damage induced by carbon tetrachloride in Wistar rats.

Ozturk F, Gul M, Ates B, Ozturk IC, Cetin A, Vardi N, Otlu A, Yilmaz I.

Malatya kayısısının bilim dünyasına katkısının Ohio’da gerçekleşmesini beklemiyorduk zaten, bu nedenle endemik türlerin veya yerel tarım ürünlerinin o yörede incelenmesini doğal, hatta gerekli olduğunu unutmamak lazım. Fakat Malatya kayısısının antioksidan özelliğini tekrar tekrar ortaya çıkartmak için, farelere kayısı yedirmek, kayısı yedirip testislerini morartmak, kayısı yedirip X ışınlarına maruz bırakmak, bilim adına bize yeni birşeyler söylemiyor. Kayısıda beta karoten olduğunu biliyoruz, beta karotenin güçlü bir antioksidan olarak sıçanlarda etanol  kaynaklı karaciğer yıpranmasını hafiflettiğini de.

Bilim dünyasına pek de yeni birşeyler söylemeyen Iğdır kayısısı araştırmasının bilim haberleri sayfasında yer bulmasının asıl sebebinin ise ekonomik ve sağlık politikamızdaki ‘’büyük kantin operasyonu’’nun bir parçası olduğunu son paragraf ile anlıyoruz:

Yurt, Milli Eğitim Bakanlığınca okul kantinlerinde cips ve kola satışının yasaklanmasının gündemde olduğunu ifade ederek, “Bu güzel gelişmeyi, okul kantinlerinde besleyici değeri yüksek ve antioksidan etki gösteren kuru kayısı gibi ürünlerle taçlandırmamız gerekiyor. Bu hem çocuklarımızın sağlığı hem de ülke ekonomisi için son derece önemli” diye konuştu.

Her zaman dendiği üzere, bilime yatırım yapan bir ülke, geleceğe yatırım yapar.