28 Şubat 2013 Perşembe

NTVMSNBC ile Matematik Öğreniyorum

Bu sefer bir matematik haberiyle karşınızdayız. Görünen o ki, NTVMSNBC haber merkezinde en büyük asal sayının keşfedilmesinin haklı coşkusu yaşanmış. Haber için kullanılan resmin ne olduğunu da tam anlamadık, ama her bilim haberinde kullanılan DNA çift sarmalını kullanmadıkları için NTVMSNBC'ye bir teşekkür borçluyuz.



Bu coşkuyu söndürmek istemeyiz, ama asal sayı partisine başlamadan önce birkaç kötü haberimiz var:

* 'En büyük asal sayı keşfedildi' diye bir haber yapamazsınız, çünkü asal sayıların sonsuz olduğu, Öklid'den beri biliniyor. Doğrusu, 'bilinen en büyük asal sayı bulundu' olmalı.

* Haberin girizgahında 17.425.170 basamaktan bahsedilirken (yazıyla, onyedi milyon dörtyüzyirmibeş bin yüzyetmiş), metinde geçen cümle, binler ve milyonlar basamağının karıştırıldığını gösteriyor:
ABD’li matematikçi Curtis Cooper, asal sayıları bulmak için kullanılan dev bir bilgisayar ağı kullanarak uzunluğu 17 bin basamağı geçen yeni bir sayı buldu.
 Bir matematik haberi için gerçekten ibretlik ve ironik bir hata.

* Metinde bahsedilen Mersenne asallarının formülü de yanlış yazılmış Doğrusu: M_p=2^p-1   (p, herhangi bir asal sayı).

* Bu yeni bulunan sayı, bilinen en büyük asal sayı olmasının yanı sıra, (257,885,161 − 1) formülüyle aynı zamanda bir Mersenne asalı. Mersenne asallarının, sonsuz olup olmadığı bilinmiyor.
Alan Turing dahil olmak üzere birçok önemli bilim insanının Mersenne asalları üzerinde çalışma yapmış olduklarını, bu 
buluşların birçok uygulaması ve önemi olduğunu eklemeden geçmeyelim. Matematik, önemli bir bilimdir. Bu sayıların
bulunması hiçbir işe yaramazsa bile, yüzbinlerce milenya sonra MHP'nin yıldönümü hesaplarında kullanılabilecektir.

Son olarak, bu haberin hazırlanmasında bilinen en büyük asal sayı kadar hakkı ve emeği geçen genç matematikçi 
Uğur Efem'e teşekkürlerimizi iletiyoruz!